Οι
αυξημένες σχολικές απαιτήσεις, σε συνδυασμό με τις παραδοσιακές μορφές
διδασκαλίας που συχνά εφαρμόζονται στη γενική τάξη των μαθητών με
δυσλεξία, καθιστούν γι αυτούς τη γραφή των λέξεων μια εξαντλητική και
επίπονη διαδικασία. Ενώ, λοιπόν, οι γονείς των παιδιών αναζητούν τρόπους
να τα βοηθήσουν στο σπίτι, οι προσπάθειές τους δε βρίσκουν ανταπόκριση.
Αυτό συμβαίνει, γιατί τα παιδιά τις αντιλαμβάνονται ως μία επανάληψη
της αναποτελεσματικής μεθόδου που ήδη εφαρμόζεται στη σχολική τους
τάξη.
Προκειμένου
η γραφή των λέξεων να γίνει παιχνίδι, οι γονείς μπορούν να εφαρμόσουν
μέσα στο σπίτι ορισμένες εύκολες και καθημερινές δραστηριότητες, μαζί με
τα παιδιά τους:
Καθημερινές δραστηριότητες:
· Ώρα φαγητού:
Το παιδί αλείφει το ψωμί του με μερέντα, βούτυρο, φιλαδέλφεια κλπ, και
σχηματίζει με το πιρούνι του πάνω σε αυτό γράμματα, συλλαβές και
λέξεις. Τα λάθη του μπορεί εύκολα να τα σβήνει, ισιώνοντας και πάλι την
επιφάνεια με το πιρούνι. Το ίδιο μπορεί να πραγματοποιηθεί με πουρέ
πατάτας, κέτσαπ, μουστάρδα κλπ.
· Μαγείρεμα:
Το παιδί συμμετέχει μαζί με το γονέα στη διαδικασία του μαγειρέματος,
ενώ ταυτόχρονα παίζει και μαθαίνει. Ο σχηματισμός γραμμάτων και λέξεων
με ζυμάρι, μπορεί να αποδειχθεί μια δημιουργική ενασχόληση για το
παιδί, ενώ το ψήσιμο και το φάγωμά τους την κάνει να μοιάζει
διασκεδαστική. Ο ίδιος σκοπός μπορεί να επιτευχθεί έχοντας ως μέσο το
ρύζι, τις φακές, καθώς και την άχνη (σχηματίζοντας λέξεις με το δάχτυλο
πάνω σε γλυκά μεγάλης επιφάνειας).
· Μπάνιο:
Η ώρα του μπάνιου είναι δυνατό να αποτελέσει μια πολύ καλή ευκαιρία για
να δει το παιδί το γράψιμο των λέξεων ως παιχνίδι. Θα χρειαστεί μόνο
ένας αφρός ξυρίσματος, με τον οποίο θα καλύψει ένα μέρος του τοίχου του
μπάνιου. Το παιδί με την παρότρυνση του γονέα θα σχηματίσει πάνω στον
αφρό με το δάχτυλό του γράμματα, συλλαβές και λέξεις. Τη λέξη που
σχηματίζει, θα μπορεί εύκολα να τη σβήνει με νερό, ώστε να φτιάξει μια
νέα.
Άλλες δραστηριότητες:
·
Μια δραστηριότητα που μπορεί να ενταχθεί στην καθημερινή
ρουτίνα του παιδιού, χωρίς να το κουράζει, είναι να σχηματίζει λέξεις
στο ψυγείο με μαγνητικά γράμματα, τα οποία εύκολα μπορεί να προμηθευτεί
κανείς απ’ το εμπόριο. Η δραστηριότητα μπορεί να γίνει ακόμη πιο
ενδιαφέρουσα για το παιδί, εάν ο γονέας κάθε μέρα ζητάει από αυτό να
σχηματίσει όποια λέξη θέλει , η οποία ,όμως, θα απαντάει σε μία
συγκεκριμένη ερώτηση /κατηγορία: πχ «Σήμερα σχημάτισε μου το αγαπημένο
σου χρώμα ή ένα αντικείμενο που βλέπεις στο σαλόνι ή μία πόλη κλπ..»
·
Η ενασχόληση με τον υπολογιστή είναι ιδιαίτερα ελκυστική για τα
παιδιά και ακόμη περισσότερο γι’ αυτά με δυσλεξία. Το πλήθος των
οπτικών και ηχητικών ερεθισμάτων που αυτή προσφέρει, σε συνδυασμό με τον
εναλλακτικό τρόπο μετάδοσης της γνώσης, προσελκύει το ενδιαφέρον των
παιδιών με δυσλεξία και καθιστά τη μάθηση σε μια ευχάριστη δραστηριότητα
.Εάν, λοιπόν, στο σπίτι υπάρχει υπολογιστής, είναι καλή ευκαιρία για το
παιδί να αφιερώνει χρόνο στην ενασχόληση του με έτοιμες και ευχάριστες
δραστηριότητες που ενισχύουν τον σχηματισμό λέξεων, οι οποίες και
προσφέρονται μέσα από λογισμικά του εμπορίου.
·
Το παιχνίδι «κυνηγός λέξεων» αποτελεί έναν επιπρόσθετο
παιγνιώδη τρόπο για να αποτυπωθεί στο μυαλό του παιδιού η ακολουθία των
φωνημάτων για το σχηματισμό ορισμένων λέξεων. Ο γονέας δίνει στο παιδί
κάθε φορά μία λέξη γραμμένη σε ένα χαρτί (κατά προτίμηση λέξεις που
συναντώνται με μεγάλη συχνότητα στην καθημερινότητα) και του ζητάει να
την εντοπίσει όσες περισσότερες φορές μπορέσει στο έντυπο υλικό που
υπάρχει στο σπίτι (απαραίτητο για την εκτέλεση της δραστηριότητας είναι
να υπάρχουν σε εμφανή θέση περιοδικά, εφημερίδες, διαφημιστικά φυλλάδια
κλπ). Κάθε φορά που εντοπίζει τη λέξη, την υπογραμμίζει με ένα
φωσφορούχο μαρκαδόρο. Στο τέλος κάθε «κυνηγιού» μπορεί να ζητηθεί από το
παιδί - κυνηγό να γράψει τη λέξη που «κυνήγησε» εκείνη τη μέρα.
Όλες
οι παραπάνω δραστηριότητες κρίνεται αναγκαίο να μην αποτελέσουν μέρος
του αυστηρού εκπαιδευτικού προγράμματος του παιδιού. Επειδή έχουν τη
μορφή παιχνιδιού, είναι καλό να εισάγονται στον ελεύθερό του χρόνο,
καθώς και στον ποιοτικό χρόνο που περνάει με τα υπόλοιπα μέλη της
οικογένειάς του. Η παιγνιώδης μορφή τους καθιστά εμφανές ότι θα πρέπει
να εκτελούνται με τη θέληση του παιδιού και όχι υπό πίεση, καθώς ο
σκοπός τους είναι να αντιληφθεί τη γραφή των λέξεων ως κάτι το
διασκεδαστικό και όχι ως μία επιπρόσθετη σχολική υποχρέωση.
Νατάσα Χιδερίδου - Μανδαρή
Ειδική Παιδαγωγός Π.Ε. 71
Πτυχιούχος του Παιδαγωγικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών
του Πανεπιστημίου Μακεδονίας - Κατεύθυνση "Ειδική Αγωγή"
