Οι δάσκαλοι που συναντάμε στα πρώτα σχολικά μας χρόνια επηρεάζουν βαθιά τη ζωή μας και την πορεία που θα ακολουθήσουμε. Μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις, η δασκάλα μπορεί να βλέπει για περισσότερες ώρες το παιδί απ’ ό,τι εμείς οι γονείς.
Απ’ την πρώτη μέρα στο νηπιαγωγείο μέχρι το τέλος των σπουδών μας θα συναντήσουμε διάφορους τύπους δασκάλων. Κάποιοι είναι φιλικοί, άλλοι πιο αυστηροί και ορισμένοι μπορεί να αποτελέσουν πρότυπα για το μέλλον μας. Σε αυτό το άρθρο προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε το θέμα «δασκάλα», να ερευνήσουμε το ρόλο που παίζει στη ζωή του παιδιού μας καθώς και τη δική μας στάση απέναντί της, για το καλό του παιδιού.
Η δασκάλα μανούλα Είναι η ιδανική για τα μικρά παιδάκια στις πρώτες τάξεις του σχολείου. Αγαπά τα παιδιά, δυσκολεύεται να τα μαλώσει, τους βάζει πολύ λίγες εργασίες για το σπίτι κι αν κάποιο παιδάκι βάλει τα κλάματα, αναστατώνεται και μπορεί να κλάψει και η ίδια. Τα παιδιά την αγαπούν γιατί: Νιώθουν και βλέπουν έμπρακτα την αγάπη της, τη θεωρούν μια μητρική παρουσία μέσα στο καινούριο περιβάλλον του σχολείου. Οι παλιοί της μαθητές τη θυμούνται πάντα με αγάπη και όλες οι πρώην μαθήτριες κλαίνε στην αγκαλιά της τη μέρα που αποφοιτούν απ’ το δημοτικό. Οι γονείς προβληματίζονται γιατί: Δυσκολεύεται να επιβληθεί στα παιδιά και πολλές φορές χάνει ώρες μαθήματος συζητώντας, παίζοντας ή υποκύπτοντας στην επιθυμία τους να ζωγραφίσουν ή να τραγουδήσουν ή να βγουν στο προαύλιο. Αν δεν καταφέρει να κρατήσει τις ισορροπίες, τα παιδιά μπορεί να έχουν κενά στις γνώσεις της συγκεκριμένης χρονιάς. Τα υπέρ για τους μαθητές της: Μέσα απ’ τη δασκάλα μανούλα τα παιδιά αγαπούν το σχολείο, μαθαίνουν να λένε άφοβα τη γνώμη τους, να είναι ο εαυτός τους και να αναπτύσσουν μια ισότιμη και άνετη σχέση με τους δασκάλους τους. Η συμβουλή της ψυχολόγου • Είναι πράγματι ιδανικό στη συγκεκριμένη ηλικία να φροντίζει τα παιδιά μια δασκάλα που θα συνεχίσει στο χώρο του σχολείου το ρόλο του τρυφερού γονέα, που δίνει απλόχερα αγάπη στο παιδί. • Ειδικά στα πρώτα σχολικά χρόνια, αλλά και αργότερα, στο γυμνάσιο και το λύκειο, τα παιδιά χρειάζονται από τη δασκάλα και τους καθηγητές τους ένα μείγμα χαράς, ζωντάνιας, γέλιου, παιχνιδιού, ταυτόχρονα με τη θέσπιση ρεαλιστικών ορίων ανάλογα με την ηλικία τους. Η τήρηση ισορροπιών μεταξύ διαβάσματος και παιχνιδιού, μαζί με άλλες δημιουργικές δραστηριότητες, είναι εξαιρετικά σημαντική. • Η δασκάλα μανούλα, προσφέροντας το χρόνο για δημιουργία και χαλάρωση, πραγματικά βάζει γερά συναισθηματικά θεμέλια στο παιδί μας. Τα παιδιά είναι τυχερά αν έχουν μία δασκάλα που γνωρίζει και εφαρμόζει την αξία αυτών των ισορροπιών. • Είναι καλό να συντονιστούμε, λοιπόν, στις ίδιες αρχές με τη δασκάλα μανούλα και να εφαρμόσουμε ένα πρόγραμμα χαράς αλλά και τήρησης κανόνων στο σπίτι. Ας μην ξεχνάμε ότι στις μικρές ηλικίες το σημαντικότερο δεν είναι η γνώση και οι επιδόσεις, αλλά το να μάθουν να προσαρμόζονται ομαλά σε ένα καινούριο περιβάλλον, να χτίζουν σχέσεις στήριξης με άλλους ανθρώπους εκτός από τους γονείς τους, να δημιουργήσουν δυνατές φιλίες, να δείξουν ικανότητες που εμείς σαν γονείς δεν έχουμε ακόμα ανακαλύψει. Η απόκτηση γνώσεων δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε εμείς Μια δασκάλα, όσο καλή κι αν είναι στο ρόλο της, δεν θα καταφέρει το καλύτερο αποτέλεσμα μόνη της. Χρειάζεται καλούς συμμάχους, εμάς τους γονείς, για να τη διευκολύνουμε στο ρόλο και το έργο της. Τι μπορούμε να κάνουμε, λοιπόν; • Ας κρατήσουμε ανοικτή και σταθερή επικοινωνία με τους δασκάλους καθ’ όλη τη διάρκεια της εκπαίδευσης των παιδιών. • Καλό θα είναι να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας αν η δασκάλα μας ενημερώσει για μια συμπεριφορά του παιδιού που εμείς αγνοούμε ή δεν έχουμε παρατηρήσει στο σπίτι. Δεν χρειάζεται να θυμώνουμε, να αναστατωνόμαστε ή να τα βάζουμε μαζί της. • Η δασκάλα συμπληρώνει το έργο μας ως γονείς και, μας προσφέρει μια διαφορετική οπτική γωνία για το παιδί μας. Το καλύτερο όφελος για το παιδί είναι να είμαστε συνεργοί και όχι αντίπαλοι. • Η δασκάλα μπορεί να μας δώσει την εικόνα του παιδιού για το πώς συμπεριφέρεται στο σχολείο. Π.χ. να μας πληροφορήσει αν το παιδί μας μπορεί να προσαρμοστεί, να εκφραστεί, αν έχει το θάρρος να πει τη γνώμη του, αν συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες, αν μπορεί να κάνει φίλους, αν πειράζει ή αν το πειράζουν άλλα παιδιά, αν είναι κοινωνικό, αν έχει κάποια δυσκολία στη μάθηση. • Είναι πολύ σημαντικό, και ας μην το παραλείπουμε, να ενημερώνουμε τη δασκάλα για τις σημαντικές αλλαγές στη ζωή του παιδιού και για τυχόν εντάσεις τις οποίες βιώνει όπως: διαζύγιο, θάνατος στην οικογένεια, αλλαγή κατοικίας, οικονομικά προβλήματα, όπως και για κάθε αλλαγή στη συμπεριφορά του στο φαγητό, στον ύπνο, στην όρεξη για παιχνίδι, στην επαφή με άλλα παιδιά (απομόνωση).
Όταν οι γονείς διαφωνούν με τη δασκάλα Αν παρ’ όλα αυτά προκύψει κάποια διαφωνία μεταξύ γονέων και δασκάλας, ας μην εμπλέξουμε το παιδί και φυσικά ας μην μεταφέρουμε την ένταση στο σπίτι. Ακόμα κι αν πιστεύουμε ότι η δασκάλα κάνει λάθος κι αυτό μας δημιουργεί θυμό, χρειάζεται να λυθεί το θέμα μεταξύ ενηλίκων. Ως γονείς είναι προτιμότερο να καθησυχάζουμε τα πράγματα, να λειτουργούμε σαν καταλύτες κι όχι σαν πυροδότες εντάσεων.
Η δασκάλα φίρερ Μπορεί να μην κρατάει βίτσα ή χάρακα, τα παιδιά όμως την τρέμουν και ο λόγος της είναι διαταγή. Είναι η δασκάλα που στην τάξη της δεν ακούγεται «κιχ», που τα παιδιά δεν τολμούν να ξεχάσουν τα τετράδια ή τα βιβλία τους στο σπίτι, που δεν της αντιμιλούν ποτέ. Τα παιδιά την αγαπούν γιατί: Αν είναι δίκαιη και δεν χρησιμοποιεί την τιμωρία για παραδειγματισμό αλλά ως συνέπεια, τα παιδιά το αντιλαμβάνονται και την αγαπούν και τη σέβονται παρά την αυστηρότητά της. Οι γονείς προβληματίζονται γιατί: Δεν είναι όλα τα παιδιά μαθημένα να αντιμετωπίζουν την αυστηρότητα - ούτε και όλοι οι γονείς. Είναι όλα θέμα ισορροπιών που κρατά η δασκάλα στη σχέση της με τα παιδιά και με τους γονείς. Αν η αυστηρότητά της είναι δικαιολογημένη και συζητά με τους γονείς τα διάφορα θέματα που μπορεί να προκύπτουν και τα αντιμετωπίζουν σε συνεργασία, τότε συνήθως όλα πηγαίνουν καλά. Τα υπέρ για τους μαθητές της: Η αυστηρότητα και η πειθαρχία στο σωστό βαθμό είναι απαραίτητα συστατικά της ζωής ενός μαθητή. Τα παιδιά που έχουν περάσει απ’ τα χέρια μιας αυστηρής αλλά δίκαιης δασκάλας μαθαίνουν να δουλεύουν, είναι οργανωτικά, υπεύθυνα και συνήθως αποκτούν γερές βάσεις στα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσής τους. Η συμβουλή της ψυχολόγου Εδώ χρειάζεται διάκριση. Άλλο σημαίνει πειθαρχία, πρόγραμμα, τήρηση των κανόνων και άλλο αυστηρότητα βαρβαρότητα, βία, τρομοκρατία. Οι δασκάλες φίρερ, αυστηρές και τρομαχτικές για το παιδί, και γενικά αυτός ο τρόπος συμπεριφοράς είναι απαραίτητο να διαγραφεί από το χάρτη ζωής των παιδιών. Αν συναντήσουμε μια δασκάλα που χτυπά ή τρομοκρατεί το παιδί το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να σταματήσουμε αυτή τη συμπεριφορά αμέσως, χωρίς καθυστέρηση ή δεύτερες σκέψεις. Αυτή η συμπεριφορά ονομάζεται κακοποίηση, σωματική και ψυχική, και προκαλεί πολύ σοβαρές επιπτώσεις σε κάθε ηλικιακή ομάδα παιδιών και ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες.
Αν το παιδί παραπονεθεί για βίαιη συμπεριφορά
• Πάντα δίνουμε σημασία στα παράπονα του παιδιού. Διερευνούμε το θέμα με ήρεμο τρόπο. Μένουμε ψύχραιμοι, και δεν σχολιάζουμε με άσχημα λόγια αυτά που λέει το παιδί. • Δεν υποτιμούμε ή αμφισβητούμε τα παράπονά του σε καμία περίπτωση, ακόμα κι αν μας φαίνονται υπερβολικά ή μη ρεαλιστικά. Δεν το μαλώνουμε για αυτά που μας λέει. Παραμένουμε ουδέτεροι και το ακούμε με προσοχή. • Είναι πολύ σημαντικό να παραμείνουμε ήρεμοι διαφορετικά θα πανικοβάλλουμε το παιδί μας και θα δυσκολευτεί να μας εμπιστευτεί ξανά. • Πρέπει να λάβουμε υπόψη την υποκειμενική άποψη του παιδιού και να καταλάβουμε τον τρόπο με τον οποίο βίωσε αυτό που μας λέει. Μας διηγείται κάθε φορά (ακόμα κι να μας φαίνεται παράλογο ή γελοίο) τη δική του μοναδική αντίληψη και το μοναδικό του βίωμα.
Η απούσα δασκάλα Σε αυτή την περίπτωση η δασκάλα αποφεύγει τα πολλά-πολλά με τους μαθητές και προτιμά να βάζει κάθε μέρα τεστάκια και συχνά διαγωνίσματα για να τους ελέγχει χωρίς να χρειάζεται ν’ ασχοληθεί ιδιαίτερα μαζί τους. Τα παιδιά την αγαπούν γιατί:Δεν είναι ιδιαίτερα αυστηρή και μερικές φορές είναι τόσο χαμένη στον κόσμο της που -εφόσον κάνουν ησυχία- μπορούν να μιλάνε μεταξύ τους, να ζωγραφίζουν την ώρα που παραδίδει το μάθημα, να αντιγράφουν στα διαγωνίσματα… Οι γονείς προβληματίζονται γιατί: Αυτό το είδος της δασκάλας αρκείται στα απολύτως απαραίτητα, κάτι που είναι αρκετό ή μη αρκετό ανάλογα με τον κάθε μαθητή που μπορεί να έχει στην τάξη της. Ένας καλός μαθητής δεν έχει κανένα πρόβλημα αλλά ένα παιδί που χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή και βοήθεια στα μαθήματα, κινδυνεύει να μείνει πίσω ή να χρειαστεί να κάνουν οι γονείς τη δουλειά της δασκάλας στο σπίτι. Τα υπέρ για τους μαθητές της: Συνήθως είναι δίκαιη γιατί δεν δένεται ιδιαίτερα με τα παιδιά ώστε να δείχνει αδυναμίες και προτιμήσεις. Επίσης, όσο είναι ήσυχα και δεν της προκαλούν προβλήματα, δεν τα μαλώνει και δεν βάζει τιμωρίες. Τα παιδιά που είναι καλοί μαθητές και διαβάζουν τα μαθήματά τους δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα μαζί της. Η συμβουλή της ψυχολόγου Τι μπορεί να σημαίνει η στάση της απούσας δασκάλας; Δυστυχώς, για δικούς της λόγους, έχει χάσει το αληθινό ενδιαφέρον για το ρόλο της. Η επαφή της με τα παιδιά μοιάζει μάλλον απόμακρη και φαίνεται ότι δεν δίνει έμφαση στο να τηρήσει τους κανόνες και τα όρια που χρειάζονται τα παιδιά για να νιώσουν ασφάλεια. Τι μπορούμε να κάνουμε σε αυτή την περίπτωση ως γονείς; Είναι δύσκολο για εμάς να της υποδείξουμε τον εκπαιδευτικό της ρόλο. Ο γονιός δεν είναι δάσκαλος και είναι απαραίτητο να κρατήσει τις διαστάσεις του δικού του ρόλου. Το πρώτο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αρνηθούμε να καλύπτουμε εμείς το κενό που αφήνει η δασκάλα, να κάνουμε δηλαδή τη δική της δουλειά στο σπίτι. Αν δεν κάνει καλά τη δουλειά της στην τάξη, ας μην καλύπτουμε το πρόβλημα πιέζοντας τον εαυτό μας ή το παιδί. • Ας ανοίξουμε το θέμα και ξεκάθαρα και με ειλικρίνεια να θέσουμε τον προβληματισμό μας στην ίδια τη δασκάλα. Μπορεί το πρόβλημα να τελειώσει εδώ. • Μπορούμε, ακόμα, να την ενθαρρύνουμε δίνοντας αξία στο ρόλο της και αναθερμαίνοντας το ενδιαφέρον της. Να έρθουμε πιο κοντά της, να της μιλήσουμε για τα παιδιά. • Αν δεν αλλάζει η κατάσταση και εξακολουθεί να μας προβληματίζει, καλό θα ήταν να διερευνήσουμε αν και άλλοι γονείς έχουν την ίδια άποψη, να συζητήσουμε μαζί τους. Αν όντως συμφωνούν και υπάρχει πραγματικό πρόβλημα, τότε μπορεί να χρειαστεί να διαβιβαστεί το πρόβλημα σε ανώτερο κλιμάκιο.
Της Ελένης Δασκαλάκη, με τη συνεργασία της Άννα-Μαρίας Κυριακοπούλου, Κλινικής Ψυχολόγου-Ψυχοθεραπεύτριας Ομάδας, Ειδίκευση στην Τραυματοθεραπεία Παιδιών και Εφήβων
Πηγή:msn.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου